Spektakl PIŁSUDSKA: UNMUTED (11-12 września)

Kiedy: 11 i 12 września 2021 r.
Godzina: 19.00
Gdzie: sala Paderewskiego , Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
Czas trwania: do 75 minut (bez przerwy)
Obowiązują bezpłatne wejściówki do pobrana w kasie lub online.

Teatralny wrzesień w muzeum, czyli dwa bezpłatne pokazy przedstawienia inspirowanego Aleksandrą Piłsudską.

Muzealna sala Paderewskiego na dwa dni zmieni się w nowoczesną przestrzeń teatralną, a podczas spektaklu nie zabraknie akcentów muzycznych, choreograficznych i wizualizacji. Osią opowieści teatralnej będzie postać Aleksandry Piłsudskiej, powszechnie znanej jako druga żona Marszałka Polski. I to właśnie w kontekście małżonka, patrona naszego Muzeum, jest najczęściej prezentowana: jako matka ich córek, pierwsza dama, czy kustoszka pamięci i pamiątek po nim.

Ale czy faktycznie jest nam znana osoba, która sama o sobie mówiła niewiele? Ile ról społecznych pełniła, jakie były jej motywacje, pragnienia, osiągnięcia? Jakich wyborów musiała dokonywać? Co o niej wiemy, albo może właściwiej byłoby zadać pytanie, jak dużo jeszcze o niej nie wiemy? Wreszcie, kogo mogłaby, lub chciałaby, reprezentować we współczesnym społeczeństwie? Choć pytań i wątpliwości jest o wiele więcej, to twórcy i twórczynie spektaklu podejmują próbę oddania głosu tej, która prawdopodobnie świadomie (tu stawiamy znak zapytania) wycofała się na drugi plan. Pod rozwagę poddadzą co mogło oznaczać bycie osobą niewidoczną, niedostrzeżoną, niesłyszaną nie tylko w poprzednim stuleciu, ale także czym przejawia się w XXI wieku.

PIŁSUDSKA: UNMUTED – tytułem nawiązujemy również do czasu przygotowań do spektaklu, które zbiegły się z pandemią. Okres ten dla wielu pracowników różnych sektorów oznaczał konieczność pracy zdalnej, często w oparciu o powszechnie znane aplikacje i programy komputerowe umożliwiające przesyłanie obrazu i dźwięku w czasie rzeczywistym. Jedną z najczęściej wykorzystywanych funkcji podczas spotkań online jest „MUTE”, oznaczające „wyciszenie” mikrofonu u danego uczestnika, dzięki czemu dźwięki nie nakładają się na siebie. Owo wyciszenie symbolizuje zatem udział w zdarzeniu, ale bez własnej narracji. Próbując poprzez spektakl usłyszeć i zobaczyć osobę, która sama o sobie mówiła mało, w tytule przewrotnie zawarliśmy jej znaczące nazwisko po mężu i deklarację „bez wyciszenia” („UNMUTED”).

Spektakl rozpoczyna scena wernisażu, podczas którego zespół kuratorski oprowadza widzów po przygotowanej wystawie poświęconej Aleksandrze Piłsudskiej. Jak zostanie zaprezentowana, skoro wprawdzie napisała wspomnienia, ale nie odsłoniła w nich siebie? Czy można opowiadać o niej tylko odwołując się do historii? Choć w literackiej formie opisała przede wszystkim dokonania męża, to także jej życiorys dostarcza wielu intrygujących opowieści. Z małego, gubernialnego miasteczka na wschodzie dzisiejszej Polski, przeprowadziła się do Warszawy i wpadła w wir przełomowych zdarzeń dla niej samej, a jak się okaże, także historycznych dla kraju. Uczyła się, pracowała, działała w konspiracji. Wielokrotnie przekraczała granice państw zaborczych, często pod fałszywym nazwiskiem przewożąc nielegalnie zdobytą broń lub pieniądze. Myślała odważnie. Żyła niezależnie, według własnego scenariusza. Łamała obowiązujące normy i obyczaje – nie tylko wtedy, gdy związała się ze starszym, będącym w związku małżeńskim mężczyzną, który do tego był najważniejszą osobą w odradzającym się państwie. Później, w pierwszych dniach II wojny światowej, wraz z córkami, przedzierała się przez wschodnią Europę i Skandynawię, by z emigracyjnego Londynu latami pielęgnować pamięć o małżonku. Zatem jak zostanie przedstawiona na spektaklowej wystawie? Czy będzie inspirująca dla widzów, tak jak dla twórców i twórczyń spektaklu PIŁSUDSKA: UNMUTED?

Podczas przedstawienia może zostać użyta lampa stroboskopowa.

Twórcy i twórczynie spektaklu

• reżyseria i dramaturgia: Pamela Leończyk we współpracy z Karoliną Plutą,
• muzyka: Magdalena Sowul,
• wizualizacje: Wiktoria Grzybowska,
• kostiumy: Jakub Drzastwa,
• występują: Iga Dzięgielewska, Grażyna Kopeć, Adrian Koszewski, Aleksandra Matlingiewicz, Łukasz Wójcicki,
• produkcja: Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku oraz Miejski Dom Kultury w Sulejówku.

W spektaklu wykorzystano fragmenty „Wspomnień” Aleksandry Piłsudskiej (Instytut prasy i wydawnictw NOVUM, 1989 rok).

Spektakl zrealizowano we współpracy z Miejskim Domem Kultury w Sulejówku w ramach Festiwalu Zofiówka dofinansowanego ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Festiwal Zofiówka realizuje zadania w ramach programu „Edukacja Kulturalna”.

Jakub Drzastwa – animator kultury, pedagog teatru, designer, producent, koordynator i kurator projektów kulturalnych i teatralnych, autor scenografii i muzyki. Stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Współpracował m.in. z Muzeum Historii Żydów Polskich, Teatrem 21, Teatrem Polskim w Poznaniu, Teatrem W. Horzycy w Toruniu oraz Instytutem Teatralnym w Warszawie.

Iga Dzięgielewska – performerka, pedagożka teatru, członkini kolektywu Laboratorium Teatralno-Społeczne. Działa na polu sztuki zaangażowanej społecznie. Performens traktuje jako badanie różnych perspektyw doświadczania i rozumienia rzeczywistości, jako przestrzeni do aktywizmu, buntu i empatyzowania. Entuzjastka różnych form ruchu/tańca.

Wiktoria Grzybowska – jako scenografka i asystentka pracowała w teatrach m.in Teatr Lalka w Warszawie, Teatr Żydowskim, Teatr Potem-o-tem i Teatrem Nowym Proxima W Krakowie oraz na planach filmowych (Warszawska Szkoła Filmowa, WRiTV Uniwersytetu Śląskiego, WFDiF). Studiowała scenografię na ASP w Warszawie i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim, a obecnie mieszka w Londynie, gdzie kontynuuje studia magisterskie na kierunku Performance Design & Practice na Central Saint Martins, sprawdzając możliwości nowych technologii, VR i AR, w kontekście performatywnym.

Graszka Kopeć – aktorka, autorka oraz pedagożka teatru. Absolwentka Akademii Teatralnej i Pedagogiki Teatru. Grywała u Agnieszki Glińskiej, Agnieszki Holland i Anny Smolar. Jak podkreśla, prowadzi spotkania z dziećmi, dorosłymi i bardzo dorosłymi, a swoich pracach, m.in. „wideo artach”, stawia uporczywie pytania o tożsamość i przynależności.

Adrian Koszewski – absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie i Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu, aktor teatralny i filmowy. Uczestnik Intensywnych Warsztatów Gaga w Batsheva Dance Company w Izraelu oraz kursu choreografii eksperymentalnej w „Centrum w ruchu”. Współpracował z Wrocławskim Teatrem Tańca we Wrocławiu. Jest laureatem nagrody Grand Prix na XX Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Niezależnych OFTeN za spektakl „Ciało proces” w reż. Pameli Leończyk.

Pamela Leończyk – reżyserka, performerka, autorka instalacji artystycznych oraz pedagożka teatralna. Jest na ostatnim roku reżyserii teatralnej na warszawskiej Akademii Teatralnej, ukończyła Wiedzą o Teatrze oraz Performatyki Przedstawień na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Laureatka programu „New Stage” organizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza oraz międzynarodowego konkursu na realizację instalacji artystycznej ANIMATUS. Zrealizowała instalację artystyczną „Biały szum” w ramach rezydencji w Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej w Słupsku. Jej prace teatralne były pokazywane podczas festiwalu FIST w Belgradzie, a spektakl „Ciało proces” został nagrodzony Grand Prix na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Niezależnych OFTeN. Laureatka stypendium artystycznego Prezydenta Miasta Suwałki. Stypendystka Laboratorium Nowego Teatru organizowanego przez Teatr Nowy Proxima w Krakowie. Otrzymała stypendium artystyczne Miasta Krakowa na rok 2020 oraz stypendium artystyczne m.st. Warszawy na rok 2021.

Aleksandra Matlingiewicz – aktorka teatralna i filmowa, performerka, magistra sztuki. Absolwentka Akademii Sztuk Teatralnych we Wrocławiu i Akademii Muzycznej w Łodzi. Jako niezależna artystka współpracuje z takimi instytucjami jak: Scena Robocza w Poznaniu, Komuna Warszawa, czy Teatr Powszechny w Warszawie.

Łukasz Wójcicki – jak zaznacza: performer, tancerka, choreograf, artywistka, animator kontrkultury, badaczka. Interesuje go polityczność ciała, choreografia społeczna i dekonstrukcja przywileju, patriarchatu i normatywności. Bada nowe formy obecności w kontekście katastrofy ekologicznej, miasta i antykapitalizmu. W latach 2008-18 performer i tancerz w zespole teatru Komuna//Warszawa. Od 2016 związana z działaniami społeczno-artystycznymi fundacji Strefa WolnoSłowa a od 2020 z kolektywem Laboratorium Teatralno-Społeczne. Laureat Europe Beyond Access „Taniec i niepełnosprawność. Przekraczanie granic” i rezydencji Visegrad Artist Residency Program—Performing Arts.

Magdalena Sowul – kompozytorka, producentka muzyczna, wokalistka i klarnecistka. Liderka zespołu Ugla, występuje solowo jako Panilas. Komponuje muzykę do spektakli teatralnych, filmów, performansów i słuchowisk. Twórczyni podcastu „Słyszane, czyli podcast o muzyce i płci”. Wkrótce ukaże się jej debiutancka płyta.

Partnerzy festiwalu: