Kolekcja Artura Sawy

ułożone na stole przedstawienia Józefa Piłsudskiego: popiersia, zdjęcia, obrazy, rysunki

W maju 2023 r. do zbiorów Muzeum Józefa Piłsudskiego zakupiliśmy 88 obiektów z kolekcji śp. Artura Sawy. Zakup muzealiów wraz z kosztami nabycia z kolekcji śp. Artura Sawy dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zakup sfinalizowano w dwóch częściach.

Środki w wysokości 193 800 zł na zakup pierwszej części w ilości 85 obiektów zostały pozyskane na podstawie Umowy nr 181//DF-VII/2023 dotyczącej udzielenia dotacji celowej na wydatki bieżące ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa.

Zakupione obiekty są wysokiej klasy artystycznej, nabywane były przez kolekcjonera m.in. na aukcjach antykwarycznych w renomowanych domach aukcyjnych w Warszawie i Krakowie. W ramach kolekcji dokonano zakupu 37 plakiet z wizerunkami Józefa Piłsudskiego oraz innych osób m.in. Ignacego Jana Paderewskiego, gen. Józefa Hallera, Ignacego Mościckiego, Piusa XI, Ferdynanda Focha, które zostały wykonane wg projektów m.in. Józefa Aumillera, Olgi Niewskiej, Jana Raszki, Piusa Welońskiego, Stefana Koźbielewskiego, Leona Szatzsznajdera, Stanisława Lewandowskiego, Feliksa Robakowskiego, Władysława Wasiewicza, Bronisława Stańczyka, Kazimierza Chodzińskiego, Czesława Makowskiego, Mieczysława Lubelskiego, Andrzeja Tyblewskiego, Romana Łukijanowa i Adama Zajferta. Wśród plakiet znajduje się także owalna karykatura wykonana w Ćmielowie wg rysunku Jerzego Szwajcera – Jotesa.
Oprócz tego znakomitą część zakupionej kolekcji stanowią 32 popiersia i figurki z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego oraz Ignacego Jana Paderewskiego autorstwa Józefa Aumillera, Władysława Wasiewicza, Apolinarego Głowińskiego, Władysława Roguskiego, Jana Małety, Alfonsa Karnego, Aleksandra Dąbrowskiego i R. Sojki. Większość obiektów odlanych w brązie pochodzi z uznanych warsztatów brązowniczych: Pracowni wyrobów artystycznych Wiktora Gontarczyka i Zakładu Braci Łopieńskich. Na uwagę zasługuje pozyskanie odlewu „Legionisty” Włodzimierza Koniecznego, ulubionej rzeźby Józefa Piłsudskiego, która stała na jego biurku w Sulejówku, a później w Belwederze. Kolekcję uzupełniają porcelanowa karykatura Piłsudskiego wykonana w Ćmielowie oraz przedmioty dekoracyjne wykonane w zakładzie Braci Łopieńskich.

Wśród pięciu rycin i rysunków z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego znajdują się ołówkowa karykatura autorstwa Zdzisława Czermańskiego, akwarela „Imieniny Dziadka” autorstwa K. Tchórzewskiego, miedzioryty Ignacego Łopieńskiego oraz Zdzisława Eichlera oraz rysunek Bolesława Kuźmińskiego.
Oprócz tego w skład zakupionej kolekcji weszło pięć fotografii przedstawiających Marszałka Józefa Piłsudskiego, które są sygnowane przez uznanych fotografów: Leonarda Siemaszkę oraz Witolda Pikiela i Jana Rysia.

Zakupioną kolekcję uzupełniły zegar z przedstawieniem ochotników z USA wykonany w zakładzie J. Uszyńskiego w Newark, przycisk z papieru z fotografią z pogrzebu Józefa Piłsudskiego, puzderko szklane z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego, popielniczka pochodząca z M/S Piłsudski, drukowane zaproszenie Naczelnika Państwa na obiad w dn. 21 IV 1921 r., legitymacja Ligi Morskiej i Kolonialnej przy Hucie „Piłsudski” w Chorzowie oraz tkany i haftowany portret z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego.

Druga część została zakupiona dzięki dofinansowaniu kwotą 61 200 zł przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na podstawie Umowy Nr 85/DF-V/MA/2023 dotyczącej udzielenia dotacji celowej na wydatki inwestycyjne ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa.

Zakup objął trzy obiekty. Są to:

  • Projekt konnego pomnika Józefa Piłsudskiego proj. Jana Raszki (1871-1945) w Lublinie – odsłoniętego w 2001 roku wg niezrealizowanego projektu z 1937 rok, wykonany przez Tadeusza Zwolińskiego. Napis na podstawie PROF. JAN RASZKA KRAKÓW 1937.
  • Rzeźba: Żołnierz Korpusu Ochrony Pogranicza, 1934, sygn. ryta na podstawie: StKozubek | 934; stempel odlewni: BR.ŁOPIEŃSCY | WARSZAWA. Rzeźba była prezentem od Straży Granicznej na imieniny Marszałka Józefa Piłsudskiego w 1934 roku.
  • Lampa górnicza, prezent imieninowy dla Marszałka Józefa Piłsudskiego 19 III 1932 r. Na środkowym okręgu wgłębna sygnatura: CORNIL A GILL oraz liczba 27. Tabliczka z dedykacją: CENTRALNY ZWIĄZEK POLSKICH TOWARZYSTW | OFIAROWUJE W IMIENIU CAŁEGO POLSKIEGO WYCHODŹTWA | W BELGJI PANU MARSZAŁKOWI JÓZEFOWI PIŁSUDSKIEMU, | UKOCHANEMU WODZOWI NARODU, W DNIU JEGO IMIENIN | TE LAMPE, JAKO SYMBOL PRACY GÓRNICZEJ, W DOWÓD | WIELKIEJ MIŁOŚCI I GŁEBEKIEJ (!) CZCI I HOŁDU | JUMET W BELGJI, 19 MARCA 1932 R.

Zakup muzealiów wraz z kosztami nabycia z kolekcji śp. Artura Sawy dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.