Materiały edukacyjne dla uczniów w uczestniczących w programie „1920. Jak pamiętać o wojnie”.
Etap I
„Działanie wprowadzające” – samodzielne zapoznanie się z artykułami, filmami, stronami, platformami, dostępnymi w sieci o wojnie sprzed 100 lat.
Wojna polsko – bolszewicka i bitwa warszawska: dla Polski i dla świata
Wojna polsko – bolszewicka 1920 roku miała swoje źródło w rewolucji rosyjskiej z roku 1917. Rewolucja była następstwem Wielkiej Wojny z lat 1914-1918. Ten skomplikowany proces historyczny ukształtował polskie granice i całkowicie zmienił mapę Europy środkowo-wschodniej.
Od wielkiej wojny do bitwy warszawskiej
Bitwa warszawska – przyczyny, przebieg, skutki
Żołnierze
Siły rzucone po obu stronach do walki na froncie były mniej więcej wyrównane, także pod względem uzbrojenia. Bolszewicy dysponowali jednak pięciomilionową Armią Czerwoną. Polska nie miała takiej rezerwy. Pod bronią w tamtym czasie było 950 tys żołnierzy. Byli wśród nich przedstawiciele wszystkich grup społecznych, narodowościowych i etnicznych II RP, nawet Tatarzy. Kluczową rolę odegrali ochotnicy.
Ochotnicy w wojsku polskim
Ochotnicy w wojnie polsko – bolszewickiej
Kobiety na froncie
W czasie wojna polsko-bolszewickiej w obronę państwa masowo włączają się kobiety. Przechodzą przeszkolenie wojskowe, formują własne oddziały, za swoją postawę otrzymują najwyższe odznaczenia.
Aleksandra Zagórska i Ochotnicza Liga Kobiet
Maria Wittek – kobieta w wywiadzie wojskowym
Sanitariuszka Teresa Grodzińska – pierwsza dama orderu Virtuti Militari
Zaplecze wojny
Prowadzenie działań wojennych na froncie nie byłoby możliwe bez wsparcia służb wywiadowczych, sprawnego transportu i zaopatrzenia w bron i amunicje, a przede wszystkim bez zorganizowanej pomocy medycznej. Lekarze i sanitariuszki w szpitalach polowych i pociągach sanitarnych ryzykowali życiem tak samo, jak żołnierze.
Mobilizacja służb medycznych
Polscy kryptolodzy
Technika wojskowa
Wojna polsko – bolszewicka toczyła się na ogromnych przestrzeniach. O powodzeniu operacji wojskowych decydowało nie tylko sprawne dowództwo i wyszkolenie żołnierzy, ale również wykorzystanie nowoczesnego sprzętu: samolotów, pociągów pancernych i pojazdów silnikowych.
Samochód pancerny
Pociąg pancerny
Szybkostrzelna_armata_polowa
Miejsca
Bitwa warszawska stała się symbolem zwycięstwa nad bolszewikami. Losy Polski i Polaków ważyły się nie tylko pod Radzyminem i Ossowem. W tym samym czasie wiele innych miast i wsi bohatersko walczyło o wolność. Żołnierzom wielokrotnie pomagała ludność cywilna.
Polskie Termopile – Bitwa pod Zadwórzem
Obrona Płocka
Upadek polskiej twierdzy w Brześciu
Wojna w obrazach
W archiwach, bibliotekach i muzeach zachowało się mnóstwo fotografii dokumentujących wojnę polsko-bolszewicką. Na filmach dokumentalnych z tamtego czasu możemy zobaczyć Józefa Piłsudskiego, Edwarda Rydza-Śmigłego czy Lucjana Żeligowskiego. Ikonograficzny obraz wojny dopełniają bardzo popularne wówczas plakaty propagandowe.
Wojna polsko-bolszewicka na fotografiach
Bitwa Warszawska na fotografiach, plakatach i mapach
Film Polonia Restituta – dokument sprzed 100 lat
Jak świat wyglądał 1920 roku?
Instytut Łukasiewicza przygotował bloga na stulecie Bitwy Warszawskiej, gdzie codziennie umieszcza wiadomości sprzed 100 lat. Dzięki prasie i podkoloryzowanym zdjęciom możemy przenieść się do czasów naszych pradziadków.
https://polacy1920.pl/o-projekcie/
Wiktoria 1920
Biuro Programu Niepodległa przygotowało specjalny program rocznicowy. Realizowane wydarzenia i projekty zobaczyć na stronie: https://niepodlegla.gov.pl/wiktoria-1920/. Wyjątkowym działaniem jest specjalne kalendarium, dzień po dniu o wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku.
https://niepodlegla.gov.pl/o-niepodleglej/