„O co walczy Polska” – debata o pismach wybranych Ignacego Matuszewskiego (online)

Kiedy: 28 września 2021 r. (wtorek)
Godzina: 18.00
Gdzie: online (kanał Muzeum na YouTube, strona www i fanpage Biura Programu Niepodległa na Facebooku)

„[…] przymioty [Matuszewskiego] były cechami typowego idealisty i wiernego żołnierza Józefa Piłsudskiego z charakterystycznym dla niego kultem „filozofii czynu”, który stał się na lata nakazem całej formacji piłsudczykowskiej. […] Dziedziczył więc niejako również szaleństwa, patologie i błędy obozu politycznego pierwszego Marszałka Polski. Ale czy wszystkie? Na pewno nie, czego wielokrotnie dowiódł za życia Piłsudskiego i jeszcze bardziej po jego zgonie, kiedy stał się krytykiem rządów duumwiratu Mościcki-Rydz, i za co nieraz słono płacił.”

Powyższy fragment pochodzi ze wstępu opracowania „Pisma wybrane” dr hab. Sławomira Cenckiewicza, a jednocześnie stanowi zaproszenie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku i Biura Programu Niepodległa na kolejną debatę naukową – tym razem poświęconą Ignacemu Matuszewskiemu. Już 28 września o g.18.00 grono naukowców poprzez pryzmat jego publicystyki z lat 1912–1946 pochyli się nad nim samym. A wątków do analizy nie zabraknie, ponieważ Ignacy Matuszewski nie tylko pisał, ale był także politykiem i dyplomatą, kierownikiem Ministerstwa Skarbu II Rzeczypospolitej, pułkownikiem dyplomowanym piechoty Wojska Polskiego i żołnierzem wywiadu wojskowego oraz członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Prywatnie był mężem Haliny Konopackiej, pierwszej polskiej złotej medalistki olimpijskiej, znanym z szerokich zainteresowań: od prawa i filozofii po architekturę i nauki rolnicze. Z kolei wspomniany zbiór pism wybranych to prawie 1900 stron stanowiących charakterystykę nie tylko samego autora, ale także burzliwych czasów, w których przyszło mu żyć.

Zaproszeni do debaty rozważą czy, a jeśli tak, to w jakim sensie i na ile Ignacy Matuszewski był typowym przedstawicielem swojej epoki? Jakie miał poglądy i czy niezależnie od środowiska piłsudczyków, posiadał odmienne zdanie? Czy w ogóle mógł być nazywany piłsudczykiem nie mając rodowodu legionowego? A może był piłsudczykiem z wyboru i dlatego krytyczniej oceniał działania obozu rządzącego przed i po 1935 roku? To tylko przykłady licznych pytań, które zapewne wypełnią Salonik Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, więc zapraszamy do śledzenia online debaty o Ignacym Matuszewskim.

Uczestnicy:

dr hab. Sławomir Cenckiewicz – profesor Akademii Sztuki Wojennej, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie i wiceprzewodniczący Kolegium IPN. Uczeń prof. Romana Wapińskiego i absolwent Instytutu Historii Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie w 2003 r. obronił pracę doktorską na podstawi rozprawy Tadeusz Katelbach (1897–1977). W 2011 r. habilitował się w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (podstawą była biografia Anny Walentynowicz). Jest autorem i współautorem wielu publikacji naukowych, popularnonaukowych i źródłowych. Opublikował kilkadziesiąt książek, edytor pism Tadeusza Katelbacha, Ignacego Matuszewskiego, Stanisławy Kuszelewskiej i Władysława Studnickiego.

prof. Grzegorz Nowik (prowadzący debatę) – zastępca dyrektora ds. naukowych Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN. Kierował Zespołem Upowszechniania Tradycji oraz Komisją Symboliki Wojskowej w MON, b. wykładowca UKSW, wieloletni redaktor naczelny „Przeglądu Historyczno-Wojskowego” oraz z-ca dyrektora Wojskowego Biura Badań Historycznych. Zajmuje się badaniem dziejów najnowszych, historii harcerstwa, wojskowości i myśli politycznej („Odrodzenie Rzeczpospolitej w myśli politycznej Józefa Piłsudskiego”, cz. I–II), kieruje zespołem wydającym dokumenty wojny 1918–1920. Laureat nagrody im. prof. Jerzego Łojka oraz dwukrotnie nagrody „Klio” Porozumienia Wydawców Książki Historycznej za monografię polskiego radiowywiadu: „Zanim złamano ENIGMĘ … Rozszyfrowano REWOLUCJĘ”.

prof. Janusz Odziemkowski – przewodniczący Rady Naukowej Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, wykładowca Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Akademii Obrony Narodowej, gdzie uruchomił i kierował katedrą europeistyki. Był Przewodniczącym Rady Kombatanckiej, członkiem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, a także Kierownikiem Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Zajmuje się badaniem historii powszechnej oraz historii Polski XIX i XX wieku, historią polityczną, dziejami społeczeństwa polskiego XIX i XX stulecia, a także historią wojskowości i konfliktów zbrojnych. Laureat wyróżnienia Klubu Jagiellońskiego przyznawanego historykom zajmujących się dziejami najnowszymi.

prof. Maciej Jan Urbanowski – w 1989 ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1994 na podstawie rozprawy pt. „Nacjonalistyczna krytyka literacka. Próba rekonstrukcji i opisu nurtu lat trzydziestych” otrzymał na Wydziale Filologicznym UJ stopień naukowy doktora, a w 2004 doktora habilitowanego, nauk humanistycznych w dyscyplinie literaturoznawstwo. W 2018 prezydent Andrzej Duda nadał mu tytuł profesora nauk humanistycznych. W latach 1993–1999 był asystentem w Katedrze Historii Literatury XX Wieku, od 1999 pracował w Zakładzie Krytyki Współczesnej w Instytucie Polonistyki UJ, następnie w Katedrze Krytyki Współczesnej na Wydziale Polonistyki UJ, którą kierował w latach 2008-2020.

Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości 

Organizatorzy