Order Virtuti Militari Aleksandry Piłsudskiej w darze dla muzeum

Mieszkający w Stanach Zjednoczonych Edward Bonk podarował Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nadany Aleksandrze Piłsudskiej. 12 grudnia 2018 r. w gmachu MSZ minister Jacek Czaputowicz przekazał order, przywieziony pocztą dyplomatyczną, dyrektorowi muzeum, Robertowi Supłowi.

Aleksandra Piłsudska była jedną z kilkudziesięciu kobiet, które otrzymały order Virtuti Militari w latach II Rzeczypospolitej. Została odznaczona za organizację i kierowanie służbą wywiadowczą I Brygady Legionów Polskich oraz za działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej na terenach okupacji niemieckiej, gdy przechowywała broń, przewoziła materiały wybuchowe oraz nielegalne wydawnictwa.

W opisie czynów Aleksandry, wówczas Szczerbińskiej, dołączonym do wniosku odznaczeniowego, znajduje się opinia: „Męstwo i hart ducha, wykazane w tym okresie daje jej świadectwo wysokiej miary cnoty żołnierskiej – poświęcenia w pracy i pogardy śmierci wobec szczytnego celu walki o Niepodległość”.

Darczyńca, Edward Bonk, nabył Krzyż Srebrny Virtuti Militari dziesięć lat temu na rynku kolekcjonerskim. O tym, że krzyż należał do Aleksandry Piłsudskiej, świadczy wygrawerowany na jego ramieniu numer 6110. Jest identyczny z numerem nadania orderu, podanym także na legitymacji wystawionej przez Biuro Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. Ustalone zostało, że numer został wygrawerowany w sposób charakterystyczny dla wykonania międzywojennego i nie nosi śladów wtórnych manipulacji.

Podarowany muzeum Krzyż Srebrny Virtuti Militari należy do niewielkiej grupy krzyży, wykonanych w sposób ekskluzywny (z metali szlachetnych). Były one przeznaczone dla osób, które państwo polskie chciało wyróżnić w sposób szczególny.