Wierna służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910-1918 (online)

Kiedy: 8 marca 2022 (wtorek)
Godzina: 18.00
Gdzie:  kanał Youtube Muzeum

Zapraszamy do obejrzenia nagrania debaty zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej i Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku poświęconej działalności niepodległościowej kobiet w latach 1910-1918. Impulsem do podjęcia tematu stało się wznowienie przez IPN zbioru świadectw, wydanych w latach 20. XX w. pod tytułem „Wierna służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915” oraz „Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918”.

Wśród autorek wspomnień znalazły się tak ważne postacie jak Aleksandra Szczerbińska (Piłsudska), Nelly Grzędzińska, Stefania Kudelska, Zofia Zawiszanka, Jadwiga Barthel de Weydenthal, Zofia Szturm de Sztrem, czy Zofia Moraczewska. Podczas debaty o doświadczeniach kobiet-żołnierek, wywiadowczyń, kurierek, sanitariuszek oraz działaczek organizacji kobiecych niosących pomoc walczącym porozmawiają kobiety, zajmujące się dziś naukowo tą tematyką.

„Wierna służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915” oraz „Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918, Warszawa 2021” – nowa edycja dwóch tomów tekstów wspomnieniowych (wydanych po raz pierwszy w latach 1927 i 1929), napisanych przez uczestniczki walk o niepodległość Polski w latach 1910–1918, a ukazująca się w ramach serii „Biblioteka Akademii Niepodległości”. Są to wspomnienia kobiet zaangażowanych w działania na rzecz odzyskania niepodległości i związanych m.in. ze Związkiem Strzeleckim, Legionami Polskimi, czy Ligą Kobiet.

Premiera nagrania miała miejsce 2 listopada 2021 roku.

Uczestniczki debaty:

Małgorzata Basaj – historyczka i muzealniczka, pracowniczka Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Kuratorka wystawy stałej „Dla Rzeczypospolitej. Józef Piłsudski 1867-1935”, zajmuje się także historią rodziny Piłsudskich, Dworku Milusin oraz historią Sulejówka, a w szczególności sylwetkami znanych mieszkanek m.in. Aleksandry Piłsudskiej i Zofii Moraczewskiej.

dr Kamila Cybulska – pracowniczka naukowa Katedry Historii Wychowania i Pedeutologii Wydziału Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego. Autorka pierwszej biografii Zofii Moraczewskiej „O niepodległość i prawa kobiet. Zofia Moraczewska (1873-1958) – życie i działalność” oraz edycji źródłowej wspomnień jej siostry Heleny z Gostkowskich Kozickiej (1867-1950). Wspomnienia z lat 1867-1914. Należy do zespołu projektu „Edukacja, oświata i wychowanie w kształtowaniu polskiej nowoczesności i niepodległości w latach 1905-1918” realizowanego w ramach programu „Szlakami Polski Niepodległej” MNiSW.

dr Anna Nowakowska-Wierzchoś – historyczka, archiwistka. Adiunkt w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. Zainteresowania badawcze: historia społeczna, gender studies, historia kobiet – w tym militarna, archiwistyka. Autorka książki: „Wanda Gertz. Opowieść o kobiecie żołnierzu” (2009), artykułów naukowych i popularnonaukowych oraz edycji tekstów źródłowych z zakresu historii kobiet. Uczestniczka projektów NCN i NPRH poświęconych projektom tożsamościowym kobiet związanych z pracą i walką na rzecz odzyskania niepodległości. Współzałożycielka Seminarium Historii Kobiet i Historii Płci im. Łucji Charewiczowej.

Debatę poprowadzi Miłka Skalska – zastępczyni dyrektora Muzeum Marie Curie-Skłodowskiej. Moderuje spotkania autorskie z pisarzami oraz debaty o tematyce kulturalnej, społecznej i historycznej. Była szefową Biura Prasowego/Działu Komunikacji i rzeczniczką prasową Muzeum Getta Warszawskiego. Dziennikarka i prezenterka telewizyjna, reżyserka i scenarzystka programów publicystycznych, reportaży i filmów dokumentalnych. Wykładowczyni na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz w Instytucie Badań Literackich PAN.

Wierna służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915 / Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915–1918, Warszawa 2021, 656 s., ISBN 978-83-8229-161-2

Wydarzenie zrealizowane przy współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej