Zajęcia edukacyjne (klasy 4-6)

Lekcje muzealne

Historyk na tropie
Jakie pytania można zadać starej książce? Jak wydobyć informacje z wysłużonej czapki? Czy naukowcom wypada zaufać legendzie? Wcielając się w rolę badaczek i badaczy historii, eksplorując wystawę i – niczym detektywi – badając różne źródła historyczne, uczennice i uczniowie sprawdzą, skąd można czerpać informacje o przeszłości i dokąd takie tropy mogą zaprowadzić. Po tych zajęciach pojęcia takie jak: eksponat, genealogia, chronologia czy oś czasu nie będą już sprawiać żadnych trudności.

Od Ziuka do Józefa – tworzymy własny komiks o Józefie Piłsudskim
Podczas zajęć uczennice i uczniowie przekonają się, że Józef Piłsudski – bohater narodowy – może stać się także bohaterem komiksu. Na wystawie zgromadzą informacje na temat wybranych fragmentów jego biografii. Za pomocą filmu instruktażowego „Przepis na komiks” zgłębią tajniki komiksowego języka. Wreszcie wykorzystają zdobytą wiedzę, uruchomią wyobraźnię i – wcielając się w scenarzystów i rysowników – stworzą własny wielkoformatowy komiks o przygodach Józefa Piłsudskiego

Ukryte bohaterki, ukryci bohaterowie
W panteonie bohaterów narodowych mamy wiele wybitnych Polek i Polaków. W trakcie zajęć poznamy tych, którzy żyli w czasach Józefa Piłsudskiego, ale z różnych powodów nie stali się tak znani, m.in. Bronisława Piłsudskiego – wybitnego etnografa, Aleksandrę Piłsudską – działaczkę niepodległościową, czy tych, którzy pozostali anonimowi. Sprawdzimy także, kogo sam Marszałek uważał za bohatera, i zastanowimy się, co to znaczy być nim współcześnie.

Świętujemy Niepodległą
Dlaczego to właśnie 11 listopada obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości? Na zajęciach uczennice i uczniowie dowiedzą się, co dokładnie wydarzyło się tego dnia i jak wyglądały pierwsze dni wolności. Odwiedzając wystawę, przekonają się, że odzyskiwanie niepodległości było długotrwałym procesem, na który składał się wspólny wysiłek wielu Polek i Polaków. Dowiedzą się, jak celebrowano 11 listopada sto lat temu i zastanowią się, dlaczego niepodległość jest tak ważna. W części warsztatowej, wykonując pamiątkowe przypinki, poszukają własnych pomysłów na świętowanie Niepodległej.

Barwy nieobojętne
Warsztaty będą okazją do przybliżenia tematyki polskich symboli narodowych oraz zastanowienia się, co one dziś dla nas znaczą. W trakcie zajęć odwiedzimy te miejsca na wystawie stałej, gdzie biel i czerwień odnoszą się do szczególnych momentów w historii Polski. Podejmiemy tematykę symboliki barw narodowych w innych kulturach i sprawdzimy, jak używa się języka „barw nieobojętnych” na co dzień, a jak w sztuce.

• Temat realizowany także dla uczniów i uczennic ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Kobiety mają głos!
O prawach kobiet w czasach Aleksandry Piłsudskiej Czy w czasach Aleksandry Piłsudskiej dziewczynki mogły chodzić do szkoły? Czy kobietom wolno było walczyć z bronią w ręku? Kim były dromaderki? Pretekstem do poznania odpowiedzi na te i inne pytania stanie się biografia pani Marszałkowej. Zwiedzając wystawę i poznając zabytkowe eksponaty uczestniczki i uczestnicy zajęć dowiedzą się, czym różniła się sytuacja kobiet na przełomie dwóch poprzednich stuleci od tej we współczesnej Polsce, dlaczego tak ważne było otrzymanie praw wyborczych i jaką rolę w walce o nie odegrała sama Aleksandra Piłsudska. Przy pomocy specjalnie przygotowanej gry oraz interaktywnych zadań dzieci przekonają się także, ile zawdzięczamy naszym dzielnym prababkom.

A ja widzę to tak… Jak klocki lego pomagają zrozumieć historię
W jaki sposób uczennice i uczniowie, dopiero zaczynający swoją przygodę z historią, mogą ją samodzielnie interpretować? Czy może w tym pomóc zabawa klockami? Podczas warsztatów odwiedzimy wystawę stałą, gdzie poznamy m.in. najbardziej inspirujące wypowiedzi Józefa Piłsudskiego. Do ich interpretacji wykorzystamy metodę ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ (lego-logos) – technikę wzmacniającą umiejętności abstrakcyjnego myślenia, słuchania innych oraz dyskutowania. W efekcie powstaną nieoczywiste konstrukcje z klocków, które zwizualizują nasze rozumienie historii.

ΛΕΓΩ-ΛΟΓΟΣ is © Jarosław M. Spychała, 2004 – All rights reserved

Muzycznie przez wystawę
Na zajęciach będziemy „dotykać” muzycznych dzieł sztuki z czasów Józefa Piłsudskiego oraz wsłuchiwać się w dźwięki jego epoki. Zwiedzając wystawę, spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, co łączy działalność wielkiego pianisty Ignacego Jana Paderewskiego, domową twórczość ojca Marszałka – Józefa Wincentego Piłsudskiego, i okopowe kompozycje legionistów. Spotkanie będzie także okazją, żeby poznać kulturę muzyczną plemienia Ajnów z dalekiego Sachalinu oraz dawne technologie dźwięku.

Boże Narodzenie w „Milusinie”
Sto lat temu, w czasach kiedy rodzina Piłsudskich spędzała Boże Narodzenie w „Milusinie”, święta przebiegały nieco inaczej niż dzisiaj. Nawet obecność świątecznego drzewka w polskich domach nie była wcale oczywista. Choinka czy podłaźniczka, bombki czy kolorowe bibułki, pierniki czy wigilijne leguminy? Nasze spotkanie będzie okazją, żeby się dowiedzieć, jak Piłsudscy z córkami – Wandą i Jadwigą – przygotowywali i obchodzili Boże Narodzenie, a także które z dawnych zwyczajów zachowały się do dzisiaj. Przy herbacie z samowaru, przy dźwiękach z gramofonowych płyt własnoręcznie wykonamy świąteczne stroiki.

Wielkanoc w „Milusinie”
Jak rodzina Piłsudskich celebrowała świąteczne chwile? Czym pachniała Wielkanoc w „Milusinie”? Czy wiosenne święta w Sulejówku przypominały te, które Marszałek spędzał wcześniej ze swoimi podkomendnymi? Czy legionowy zwyczaj rzucania surowymi jajkami stał się potem także udziałem córek Marszałka? O tym wszystkim będziemy mogli się przekonać w czasie wielkanocnego spotkania. Inspirując się fotografiami i pocztówkami z okresu II Rzeczypospolitej, stworzymy unikatowe kartki świąteczne z wykorzystaniem własnych zdjęć wykonanych w muzealnej fotobudce.

Oprowadzania angażujące

Historia zamknięta w kufrze
Co znajdowało się w kufrze przywiezionym z Londynu do Polski po 1989 roku przez córki Józefa Piłsudskiego – Wandę i Jadwigę? Historię jego zawartości odkryjemy podczas wędrówki po wystawie stałej. Idąc szlakiem pamiątek rodzinnych, które stały się eksponatami muzealnymi, uczennice i uczniowie poznają losy Piłsudskich na tle ważnych wydarzeń z dziejów Polski i świata, a badając oryginalne przedmioty z epoki, będą mieli szansę dotknąć prawdziwej historii.

Rzeczy mówią. Opowieść o Józefie Piłsudskim
Które z przedmiotów eksponowanych na wystawie należały do Józefa Piłsudskiego, a które były z nim tylko związane? Co muzealne zbiory mogą powiedzieć nam o przeszłości? Podczas zwiedzania wystawy uczennice i uczniowie usłyszą opowieść o życiu Józefa Piłsudskiego, którą snują obiekty prezentowane w Muzeum. Wcielając się w rolę kuratorek i kuratorów, dzieci będą miały możliwość wybrania najciekawszych eksponatów i zaplanowania własnej wystawy o Marszałku.

Warsztaty specjalne

Od pióra z „Milusina” do długopisu 3D
To zajęcia, podczas których odwiedzimy fragment wystawy stałej oraz dworek „Milusin”, aby bliżej poznać zamieszkującą w nim dawniej rodzinę Piłsudskich. Poznamy jej zwyczaje oraz przyjrzymy się przedmiotom, które wówczas ją otaczały. Zaobserwujemy, jak z czasem zmieniał się wygląd rzeczy codziennego użytku, takich jak okulary, telefon czy mikser. Zdobyta wiedza posłuży nam jako inspiracja do stworzenia własnych obiektów w wersji przestrzennej za pomocą długopisów 3D.

Maksymalna liczba osób uczestniczących w zajęciach łącznie z opiekunkami/opiekunami to 30 osób. Ze względów konserwatorskich wejście do dworku odbywa się w dwóch grupach do 15 osób, dlatego prosimy o obecność co najmniej dwóch opiekunek/opiekunów grupy w czasie zajęć.

Lekcje w ogrodzie

Krokiet, pszczoły i warzywnik
Podczas zajęć w ogrodzie dowiemy się, jak spędzała w nim czas rodzina Piłsudskich, w co bawiły się córki Marszałka i w jakie działania społeczne angażowała się jego żona Aleksandra. Poznamy bliżej przestrzeń warzywnika i pasieki. Historie naszych bohaterek i bohaterów przybliżą nam także nagrania historii mówionej. Staną się one punktem wyjścia do tworzenia własnych opowieści przy użyciu specjalnych kart. Zwieńczeniem spotkania będzie turniej gry w krokieta, jednej z ulubionych ogrodowych gier córek państwa Piłsudskich.

Lekcje online

Flagi, pieśni, defilady… O świętowaniu 11 listopada
Czym jest niepodległość? Czy to słowo jest dziś dla nas ważne? Temat Narodowego Święta Niepodległości stanie się pretekstem do przypomnienia ważnych wydarzeń z polskiej historii. Dowiemy się, jak świętowali niepodległość nasi przodkowie oraz jak wielkim wyzwaniem dla całego narodu była odbudowa państwa po latach zaborów. Trochę na przekór tytułowi zajęć zastanowimy się, czy rzeczywiście uroczystości oficjalne to jedyny sposób uczczenia tego dnia. Wspólnie zaplanujemy, jak świętować 11 listopada.

Historyk na tropie – z wizytą u rodziny Piłsudskich
Na czym polega praca badaczek i badaczy historii? Czy ogranicza się ona wyłącznie do lektury starych dokumentów? Co można wyczytać z dziecięcej laurki sprzed stu lat? W czasie zajęć przyjrzymy się różnym rodzajom źródeł historycznych. Poszukując tropów związanych z historią rodziny Piłsudskich, przekonamy się, jak wiele można się nauczyć z rodzinnych opowieści i skarbów zachowanych w muzeach.

Legenda Legionów
Na zajęciach zgłębimy fenomen owianych legendą Legionów Polskich. Dzięki różnorodnym aktywnościom dzieci dowiedzą się, jak różni ludzie tworzyli tę formację wojskową, co wypełniało im czas poza walką, czym była i jakie znaczenie miała sztuka okopowa, a także co wspólnego z wojskiem ma klub sportowy Legia Warszawa.

Zajęcia przygotowane zostały na podstawie portalu Żołnierze Niepodległości.

Od Ziuka do Józefa – komiksowa opowieść o Józefie Piłsudskim
Co wyróżnia komiks historyczny? Jakich błędów należy unikać przy jego tworzeniu? W jaki sposób zaprojektować planszę komiksową, tak aby była czytelna? W czasie zajęć poszukamy odpowiedzi na te i inne pytania oraz przyjrzymy się pracy scenarzysty i rysowniczki komiksu historycznego. Poznamy także historię małego Ziuka, który wyrósł na jednego z najważniejszych polskich bohaterów.