O argumentowaniu

Na potrzeby wykładu przyjmujemy, że argument to twierdzenie i zestaw przywołanych powodów uzasadniających to twierdzenie. Najprostszy argument można stworzyć stosując popularną zasadę SExI.

State – postaw twierdzenie.

Krótkie zdanie z orzeczeniem (2-12 słów), które w jednoznaczny sposób przekazuje konkluzję rozumowania (unikaj równoważników zdań!). Można je określić „nagłówkiem” lub „flagą” argumentu, ponieważ jego celem jest łatwe i szybkie zrozumienie oraz zapamiętanie treści, o których będzie dalej mowa.

Dobre przykłady:

• „Zdrada biskupa Wojciecha Skarszewskiego zasługuje na najwyższą karę.”
• „Prezydent ma obowiązek bronić konstytucyjnego porządku kraju bez względu na okoliczności.”

Złe przykłady:

• „Mój argument to konstytucyjny porządek kraju.”
• „Nasz argument to argument ekonomiczny.”

Explain – uzasadnij. Najobszerniejsza część argumentu, uzasadniająca prawdopodobieństwo twierdzenia i jego znaczenie w dyskusji.

Każde twierdzenie w debacie musi zostać uzasadnione. Uzasadnienie budujemy, wielokrotnie odpowiadając na pytanie „dlaczego” na dwóch poziomach, aż dojdziemy do twierdzenia,
które nie zostanie zakwestionowane przez innych. Te dwa poziomy to:

1. Prawdopodobieństwo (dlaczego twierdzenie jest prawdziwe?)
2. Znaczenie (dlaczego twierdzenie jest ważne dla rozstrzygnięcia sporu?)

Udowodnienie prawdopodobieństwa i znaczenia argumentu jest równie istotne. Argument prawdopodobny, ale nieistotny w debacie, jest równie nieskuteczny, co argument potencjalnie istotny w debacie, ale nieuprawdopodobniony. Uzasadnienie może zawierać kilkanaście dodatkowych twierdzeń wspierających, ale zawsze powinno wskazywać na prawdopodobieństwo i znaczenie pierwotnego argumentu.

W serwisie YouTube dostępne jest ćwiczenie debatanckie – „Schodki” , które w prosty sposób nauczy Ciebie pogłębiać argumentację.

Illustrate – zobrazuj.

Przykład, analogia, historia, fakt historyczny lub inny obrazowy przekaz treści argumentu. Powoduje, że abstrakcyjny wywód logiczny staje się namacalny, klarowny i uderzający w słuchacza. Same przykłady czy źródła prawie nigdy nie są wystarczające do udowodnienia argumentu, ale mogą znacząco wzmocnić siłę jego oddziaływania.Uzasadnienie w części Explain można przedstawić, zarówno zaczynając bezpośrednio od State i uzasadniając je krok po kroku, jak i zaczynając od końca, czyli od twierdzenia, z któ-rym wszyscy się zgodzą, i stosując tzw. „schodki” dojść do części State.

Przykład argumentu w strukturze SExI:

Teza

Ta Izba uważa, że powstania narodowowyzwoleńcze w XIX wieku przyniosły Polsce więcej szkody niż pożytku.

State

Powstania prowadziły do znaczących represji.

Explain:

1. Dlaczego to twierdzenie jest prawdziwe?

Powstania narodowe były otwartym wystąpieniem poddanych przeciw panującym. Takie nieposłuszeństwo musiało zostać ukarane – tym bardziej, że wszystkie powstania zakończyły się klęską i w ten sposób stracono jakąkolwiek pozycję do negocjacji czy ochrony praw osób dotkniętych represjami. Ówcześni władcy byli też skorzy do otwartych prześladowań, ponieważ w efekcie rewolucji francuskiej i wojen napoleońskich, a potem Wiosny Ludów ład i równowaga wewnętrzna w wielu państwach europejskich zostały poważnie zachwiane. Musieli więc surowo ukarać buntowników, by zniechęcić do podobnych wystąpień w przyszłości. Warto przy tym nadmienić, że powstania poprzedzone były okresami względnej stabilności, liberalizacji i pomyślnej sytuacji ekonomicznej, a zatem represje były wyjątkowo uciążliwe dla większości społeczeństwa.

2. Dlaczego twierdzenie jest ważne dla rozstrzygnięcia sporu?

Powstania nie przyniosły znaczących politycznych czy społecznych korzyści i zakończyły się całkowitą klęską. W dodatku przekreślały ustępstwa i swobody, które udało wywalczyć się na drodze negocjacji i politycznych nacisków. Przez represje oznaczały także ogromną utratę kapitału ludzkiego, społecznego i kulturowego – młodzi ludzie albo ginęli, albo zostawali wywiezieni na Sybir, albo zmuszeni do emigracji na Zachód.

Najczęściej były to osoby pełne zapału i dość dobrze wykształcone, które zdecydowanie bardziej mogły przysłużyć się rozwojowi gospodarczemu i społecznemu w kraju (np.: budując świadomość narodową w szerokich warstwach społeczeństwa przez pracę organiczną, walcząc o uwłaszczenie chłopów, zabiegając o kolejne ustępstwa zaborców). To wszystko zostało zniweczone na skutek nieudanych powstań, po których nie miał kto działać na rzecz niepodległości czy choćby bronić społeczeństwa przed pogarszającą się sytuacją i spadającymi nań represjami. Warto dodać, że represje po powstaniach szkodziły nie tylko w samym okresie obowiązywania, ale również w perspektywie długoterminowej, pozbawiając Polaków szans na skuteczne poprawienie warunków życia pod zaborami oraz na uzyskanie większej autonomii.

Illustrate:

Na ziemie polskie spadały represje, takie jak rusyfikacja czy germanizacja, m.in. poprzez zakaz używania języka polskiego w szkołach (co było przedtem jednym z kluczowych elementów budowania świadomości narodowej). Przed powstaniem listopadowym obowiązywała Konstytucja Królestwa Polskiego, która później została zniesiona, a to z kolei wiązało się z ograniczaniem swobód prawnych, zmniejszeniem (a po powstaniu styczniowym ostateczną likwidacją) autonomii Królestwa Polskiego. Po 1863 roku wprowadzono na ponad 50 lat stan policyjny,
a Polakom zablokowano dostęp do wyższych stanowisk urzędniczych, blokując możliwości uczestnictwa w życiu politycznym i wpływania na władzę

Przedstawiony powyżej argument jest jednym z wielu, które można byłoby zaprezentować w tej debacie. Nie oznacza, że jest najlepszym możliwym argumentem i oczywiście można znaleźć do niego przekonujące kontrargumenty. Jest natomiast dobrym przykładem rozbudowanego argumentu stworzonego według struktury SExI.”