O debatowaniu

Na świecie funkcjonuje co najmniej kilkanaście formatów debat, które kładą nacisk na różne cele edukacyjne. Naszym zdaniem zaproponowany niżej format turniejowej debaty historycznej najlepiej łączy naukę argumentacji z prawidłowym stosowaniem wiedzy historycznej.

Więcej o formacie turniejowej debaty historycznej dowiesz się z filmu dostępnego na YouTube, na kanale Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

Turniejowa debata historyczna swoim formatem nawiązuje do debat w ramach Mistrzostw Świata Licealistów w Debatowaniu (ang. World Schools Debating Championships, w skrócie WSDC) i odbywa się pomiędzy dwiema drużynami: Propozycją, która broni tezy, i Opozycją, która jej przeczy. Drużyny składają się z maksymalnie 4 osób, spośród których w pojedynczej debacie występują tylko 3 (ostatnia osoba pełni rolę rezerwowego – w przypadku organizacji pełnego turnieju musi ona wziąć udział przynajmniej w 1 debacie). Drużyny poznają tezę na 21
kilkanaście lub kilka dni przed debatą, tak by odpowiednio się do niej przygotować. Strony debaty – a więc to, która drużyna będzie Propozycją, a która Opozycją – losuje się przed jej rozpoczęciem. Po ogłoszeniu stron do debaty pozostaje od 10 min. do 1 godz., ale w ramach Klubu Debat Historycznych można wskazać pozycje z tygodniowym wyprzedzeniem.

W trakcie mowy adwersarza (oprócz mów końcowych) debatant może zgłosić pytanie lub informację w każdym momencie oprócz pierwszej i ostatniej minuty, które nazywamy „czasem chronionym”. Zgłoszenia dokonuje się poprzez wstanie, podniesienie ręki i ewentualne powiedzenie
„Pytanie” lub „Informacja”. Jeżeli I mówca Propozycji niejasno definiuje debatę, to można zadać pytanie precyzujące zakres debaty, sygnalizując je słowem „Klaryfikacja”. Mówca może przyjąć („Proszę”) lub odrzucić pytanie („Dziękuję” lub poprzez machnięcie ręką w dół). Pytanie lub informacja nie mogą trwać dłużej niż 15 s. Mówcy powinni przyjąć 1-2 pytania na mowę, a jeśli tego nie zrobią, może to wpłynąć negatywnie na ostateczny werdykt przy wyrównanej debacie.

Mowy końcowe w debacie są podobne do mów końcowych w sądzie. Wszystkie dowody są przedstawione, świadkowie wysłuchani, a obrońca czy prokurator nie mogą już przedstawić nowych materiałów. Jednak mogą argumentować w zakresie tego, jak należy ocenić zgromadzony materiał dowodowy, i uzasadniać, dlaczego jedno rozstrzygnięcie jest bardziej adekwatne. W mowie końcowej warto wskazać 2-3 punkty sporu i przedstawić je kolejno według struktury:

1. „Punktem sporu w debacie było…”
2. „W tym zakresie przeciwna strona argumentowała, że…”
3. „Z kolei my odpowiedzieliśmy, że …”
4. „Nasza argumentacja przeważa, ponieważ…”