Zajęcia edukacyjne (szkoły ponadpodstawowe)

Lekcje muzealne

To skomplikowane… Trudna historia II Rzeczypospolitej
Historia II Rzeczypospolitej przeżywa dzisiaj renesans popularności – prezentuje się ją zwykle jako okres wielkiego optymizmu, aktywności społecznej, ożywienia artystycznego i gospodarczego. Czy jest to jednak cała prawda o tamtych czasach? W trakcie zajęć, odwiedzając wystawę stałą i analizując teksty krytyczne, uczennice i uczniowie poznają zarówno blaski II Rzeczypospolitej, jak i jej cienie. Z analizy źródeł wyłania się złożony obraz międzywojennej Polski.

Walka słowem konspiratorów z PPS-u i „Solidarności” oraz jej współczesne oblicza. Warsztaty z przeciwdziałania fake newsom
Słowo pisane ma moc i od wieków wspiera wielkie historyczne zmiany. Wiedział o tym Józef Piłsudski, który wraz z towarzyszkami i towarzyszami z Polskiej Partii Socjalistycznej założył tajną drukarnię. Pamiętali o tym również działacze podziemia antykomunistycznego, którzy niemal sto lat później zaczęli drukować „bibułę”. Uczestniczki i uczestnicy zajęć, porównując wybrane eksponaty na wystawie, dowiedzą się, na czym polegała walka słowem w tych dwóch okresach historycznych. Odkryją także, co łączy Józefa Piłsudskiego z opozycją demokratyczną z czasów PRL-u. W części warsztatowej zastanowią się, co współcześnie można rozumieć przez walkę słowem. Poznają zagrożenia związane z dezinformacją medialną, nauczą się ją rozpoznawać i jej przeciwdziałać.

Jak się porozumieć pomimo różnic? Warsztaty o dobrej komunikacji
Niepodległa Polska w 1918 roku była państwem pełnym kontrastów – obywatelki i obywatele odmiennych wyznań i narodowości, żyjący na terenie trzech zaborów, różniący się mentalnością, przekonaniami politycznymi i zwyczajami, musieli się porozumieć i ustalić kształt odrodzonego państwa. Ta historia będzie okazją do szukania odpowiedzi na pytania: jak stworzyć coś wspólnie pomimo różnic? Jak komunikować się bez przemocy? Jak okazywać szacunek innym? Na wystawie uczennice i uczniowie przekonają się również, do czego może prowadzić mowa nienawiści, i spróbują wyciągnąć lekcję z błędów historii.

Trudne wybory Józefa Piłsudskiego
W trakcie lekcji uczennice i uczniowie odwiedzą wystawę stałą, na której poznają najważniejsze dylematy, przed którymi stawał młody Józef Piłsudski. Przeanalizują także wybory, których dokonywał. Wcielając się w przyszłego Naczelnika Państwa, rozważą, czy podjęliby takie same decyzje. Za pomocą gier i angażujących ćwiczeń nauczą się uzasadniać swoje zdanie, poznają tajniki retoryki oraz tworzenia przekonujących argumentów. Zastanowią się również, jak mogłaby się potoczyć historia, gdyby Piłsudski wybierał inaczej.

Historyczne konteksty literatury i literackie konteksty historii
W jaki sposób ludzkie życie odbija się w literaturze? A może to literatura wpływa na egzystencjalne wybory czytelniczek i czytelników? Na zajęciach prześledzimy literackie konteksty ukryte na wystawie, poszukując nawiązań do treści lektur szkolnych. Zastanowimy się, co mogło być wspólnym czytelniczym doświadczeniem Polek i Polaków, którzy na własne oczy widzieli powstania, rewolucję 1905 roku, I wojnę światową czy odzyskanie niepodległości, a co może być nim dzisiaj.

Dromaderka, komendantka, pierwsza dama, czyli dlaczego Aleksandra Piłsudska nie ma swojego pomnika
Czy w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku znalazło się miejsce na opowieść o dokonaniach pani Marszałkowej – wybitnej bojowniczki o niepodległość i działaczki społecznej? Uczennice i uczniowie będą mieli okazję to sprawdzić, tropiąc jej ślady na wystawie i w ogrodzie państwa Piłsudskich. Poznając przygody Aleksandry Piłsudskiej, zgłębią losy wielu innych kobiet, o których nie dowiedzą się z podręczników do historii oraz znajdą odpowiedź na pytanie, dlaczego tak mało postaci kobiecych ma swoje pomniki. W części warsztatowej uczestniczki i uczestnicy zajęć zaprojektują własne sposoby na przywrócenie pamięci o naszej bohaterce i jej dokonaniach. 

Oprowadzania angażujące

Józef Piłsudski: pamięć – historia – dziedzictwo
Do czego jest nam potrzebna historia? Co symbolizowała postać Józefa Piłsudskiego dekady temu, a z czym kojarzy się dzisiaj? Dlaczego stawiane są mu pomniki? Uczennice i uczniowie szukają odpowiedzi na te i inne pytania, zwiedzając ekspozycję stałą. Ćwiczenia na wystawie pozwolą im na samodzielne zdefiniowanie kluczowych pojęć, takich jak pamięć, historia i dziedzictwo. Umożliwią im również wspólną refleksję nad tym, co pamięć o dokonaniach Józefa Piłsudskiego może wnieść do naszego życia.

Józef Piłsudski bez masek
Oprowadzanie będzie okazją do postawienia trudnych pytań i przyjrzenia się niełatwej biografii Józefa Piłsudskiego – jego dylematom, ryzykownym strategiom i wyborom, których musiał nieustannie dokonywać. Nie ominiemy kontrowersyjnych wątków, takich jak akcja pod Bezdanami czy przewrót majowy, i sprawdzimy, jak zostały one przedstawione na ekspozycji. Wykorzystując wiedzę o kulisach powstawania wystawy, uczennice i uczniowie będą mogli poddać krytycznej analizie wydarzenia sprzed wieku. 

Warsztaty specjalne

Jak sprostać wyzwaniom II Rzeczypospolitej, czyli design thinking w praktyce
Wiele swoich osiągnięć II Rzeczpospolita zawdzięcza ogromnej energii społecznej: jej obywatelki i obywatele stowarzyszali się, aktywnie odbudowywali kraj i wspólnie szukali rozwiązań problemów. Zgłębiając na wystawie stałej ich losy oraz wyzwania, przed którymi stanęli, uczennice i uczniowie znajdą inspirację do działań warsztatowych. Poznając w praktyce metodę design thinking, samodzielnie stworzą prototypy rozwiązań palących problemów II Rzeczypospolitej. Zastanowią się przy tym, co – za pomocą wspomnianej techniki – mogliby zmienić lub poprawić w swojej najbliższej okolicy.

Dwie strony medalu, czyli wprowadzenie do debatowania
Na czym polega dobra debata? Jak trzeba się do niej przygotować? Czy debatowanie jest dla każdego? Na warsztatach uczennice i uczniowie poznają odpowiedź na te i wiele innych pytań związanych ze sztuką debatowania. Dowiedzą się, jak tworzyć argumenty i kontrargumenty oraz jak występować publicznie. Wezmą także udział w ćwiczeniach debatanckich, odwołujących się zarówno do ich życia codziennego, jak i do przeszłości. Zbierając na wystawie informacje o trudnym momencie w historii, jakim był przewrót majowy, uczennice i uczniowie spróbują przeanalizować racje dwóch stron konfliktu i poddać temat własnej ocenie podczas debaty.

W trakcie zajęć zostaną wykorzystane przygotowane przez zespół Muzeum „Zeszyty do debat historycznych”. Zeszyty do pobrania >>

Lekcje online

Z wizytą u Marszałka
XIX-wieczna koszulka chrzcielna, angielska ręczna maszyna drukarska, pistolet Browning, płyta winylowa, stary kufer… Co łączy te przedmioty i dlaczego znalazły się w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku? Podczas prezentacji muzealnych galerii opowiemy o miejscu i zgromadzonych w nim eksponatach, które składają się na niezwykłą opowieść o losach patrona naszego Muzeum i zarazem jednego z najważniejszych architektów polskiej niepodległości.

Walka słowem – od konspiratorów z PPS-u do „Solidarności”
Druki zrewolucjonizowały świat, a słowo pisane od wieków wspierało wielkie historyczne zmiany. Wiedział o tym Józef Piłsudski, który pod pseudonimem „Wiktor”, wraz z innymi działaczami Polskiej Partii Socjalistycznej, założył tajną drukarnię. „Bibuła” miała obudzić społeczeństwo do walki o zmianę warunków pracy i niepodległość kraju. Niecałe sto lat później Polacy po strajkach robotników stworzyli antykomunistyczne organizacje i zaczęli zakładać kolejne konspiracyjne drukarnie. Uczestniczki i uczestnicy zajęć dowiadują się, co wspólnego miał Józef Piłsudski z podziemiem antykomunistycznym, a dzięki eksponatom z wystawy i materiałom źródłowym poznają historię tajnych drukarni na ziemiach polskich.

Wojna w obrazach
Plakat, zdjęcie, rzeźba – podczas zajęć przyglądamy się, jak poprzez sztukę komentowano i upamiętniano wojnę Polski z bolszewicką Rosją. Uczniowie dowiadują się, jak można było wykorzystywać dzieła plastyczne do realizowania celów propagandowych w czasie wojny oraz jak pokazywano ten konflikt w fotografii i malarstwie. Sprawdzamy, na ile te obrazy odpowiadają naszym wyobrażeniom i wiedzy o wydarzeniach sprzed stu lat. Rozmawiamy o roli artysty w trudnych czasach i o tym, czym jest propaganda i jak ją rozpoznawać.