Zajęcia edukacyjne (szkoły ponadpodstawowe)

Lekcje muzealne

Trudne wybory Józefa Piłsudskiego
W trakcie lekcji uczennice i uczniowie odwiedzą wystawę stałą, na której poznają najważniejsze dylematy, przed którymi stawał młody Józef Piłsudski. Przeanalizują także wybory, których dokonywał. Wcielając się w przyszłego Naczelnika Państwa, rozważą, czy podjęliby takie same decyzje. Za pomocą gier i angażujących ćwiczeń nauczą się uzasadniać swoje zdanie, poznają tajniki retoryki oraz tworzenia przekonujących argumentów. Zastanowią się również, jak mogłaby się potoczyć historia, gdyby Piłsudski wybierał inaczej.

To skomplikowane… Trudna historia II Rzeczypospolitej
Historia II Rzeczypospolitej przeżywa dzisiaj renesans popularności – prezentuje się ją zwykle jako okres wielkiego optymizmu, aktywności społecznej, ożywienia artystycznego i gospodarczego. Czy jest to jednak cała prawda o tamtych czasach? W trakcie zajęć, odwiedzając wystawę stałą i analizując teksty krytyczne, uczennice i uczniowie poznają zarówno blaski II Rzeczypospolitej, jak i jej cienie. Z analizy źródeł wyłania się złożony obraz międzywojennej Polski.

Dromaderka, komendantka, pierwsza dama, czyli dlaczego Aleksandra Piłsudska nie ma swojego pomnika
Rok 2023 został ustanowiony przez Sejm rokiem Aleksandry Piłsudskiej. Czy w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku znalazło się miejsce na opowieść o „wybitnej działalności niepodległościowej i społecznej” pani Marszałkowej? Uczennice i uczniowie będą mieli okazję to sprawdzić, tropiąc jej ślady na wystawie i w ogrodzie państwa Piłsudskich. Poznając przygody bohaterki, zgłębią losy wielu innych kobiet, o których nie dowiedzą się z podręczników do historii oraz znajdą odpowiedź na pytanie, dlaczego tak mało postaci kobiecych ma swoje pomniki. W części warsztatowej uczestniczki i uczestnicy zajęć zaprojektują własne sposoby na przywrócenie pamięci o Aleksandrze Piłsudskiej i jej dokonaniach.

Walka słowem konspiratorów z PPS-u i „Solidarności” oraz jej współczesne oblicza. Ćwiczenia z przeciwdziałania fake newsom
Słowo pisane ma moc i od wieków wspiera wielkie historyczne zmiany. Wiedział o tym Józef Piłsudski, który wraz z towarzyszkami i towarzyszami z Polskiej Partii Socjalistycznej założył tajną drukarnię. Pamiętali o tym również działacze podziemia antykomunistycznego, którzy niemal sto lat później zaczęli drukować „bibułę”. Uczestniczki i uczestnicy zajęć, porównując wybrane eksponaty na wystawie, dowiedzą się, na czym polegała walka słowem w tych dwóch okresach historycznych. Odkryją także, co łączy Józefa Piłsudskiego z opozycją demokratyczną z czasów PRL-u. W części warsztatowej zastanowią się, co współcześnie można rozumieć przez walkę słowem. Poznają zagrożenia związane z dezinformacją medialną, nauczą się ją rozpoznawać i jej przeciwdziałać.

Jak się porozumieć pomimo różnic? Warsztaty o dobrej komunikacji
Niepodległa Polska w 1918 roku była państwem pełnym kontrastów – obywatelki i obywatele odmiennych wyznań i narodowości, żyjący na terenie trzech zaborów, różniący się mentalnością, przekonaniami politycznymi i zwyczajami, musieli się porozumieć i ustalić kształt odrodzonego państwa. Ta historia będzie okazją do szukania odpowiedzi na pytania: jak stworzyć coś wspólnie pomimo różnic? Jak komunikować się bez przemocy? Jak okazywać szacunek innym? Na wystawie uczennice i uczniowie przekonają się również, do czego może prowadzić mowa nienawiści, i spróbują wyciągnąć lekcję z błędów historii.

„Lektury obowiązkowe” w eksponatach, czyli literacki spacer przez wystawę
W jaki sposób ludzkie życie odbija się w literaturze? A może to literatura wpływa na egzystencjalne wybory czytelniczek i czytelników? Na zajęciach prześledzimy literackie konteksty ukryte na wystawie, szczególną uwagę zwracając na tzw. lektury z gwiazdką. Zastanowimy się, co mogło być wspólnym czytelniczym doświadczeniem Polek i Polaków, którzy na własne oczy widzieli powstania, rewolucję 1905 roku, I wojnę światową czy odzyskanie niepodległości, a co może być nim dzisiaj.

Oprowadzania angażujące

Józef Piłsudski: pamięć – historia – dziedzictwo
Do czego jest nam potrzebna historia? Co symbolizowała postać Józefa Piłsudskiego dekady temu, a z czym kojarzy się dzisiaj? Dlaczego stawiane są mu pomniki? Uczennice i uczniowie szukają odpowiedzi na te i inne pytania, zwiedzając ekspozycję stałą. Ćwiczenia na wystawie pozwolą im na samodzielne zdefiniowanie kluczowych pojęć, takich jak pamięć, historia i dziedzictwo. Umożliwią im również wspólną refleksję nad tym, co pamięć o dokonaniach Józefa Piłsudskiego może wnieść do naszego życia.

Józef Piłsudski bez masek
Oprowadzanie będzie okazją do postawienia trudnych pytań i przyjrzenia się niełatwej biografii Józefa Piłsudskiego – jego dylematom, ryzykownym strategiom i wyborom, których musiał nieustannie dokonywać. Nie ominiemy kontrowersyjnych wątków, takich jak akcja pod Bezdanami czy przewrót majowy, i sprawdzimy, jak zostały one przedstawione na ekspozycji. Wykorzystując wiedzę o kulisach powstawania wystawy, uczennice i uczniowie będą mogli poddać krytycznej analizie wydarzenia sprzed wieku.

Warsztaty specjalne

Dwie strony medalu, czyli wprowadzenie do debatowania
Na czym polega dobra debata? Jak trzeba się do niej przygotować? Czy debatowanie jest dla każdego? Na warsztatach uczennice i uczniowie poznają odpowiedź na te i wiele innych pytań związanych ze sztuką debatowania. Dowiedzą się, jak tworzyć argumenty i kontrargumenty oraz jak występować publicznie. Wezmą także udział w ćwiczeniach debatanckich, odwołujących się zarówno do ich życia codziennego, jak i do przeszłości. Zbierając na wystawie informacje o trudnym momencie w historii, jakim był przewrót majowy, uczennice i uczniowie spróbują przeanalizować racje dwóch stron konfliktu i poddać temat własnej ocenie podczas debaty.

W trakcie zajęć zostaną wykorzystane przygotowane przez zespół Muzeum „Zeszyty do debat historycznych”.
Zeszyty do pobrania: https://muzeumpilsudski.pl/zeszyty-do-debat/

Jak sprostać wyzwaniom II Rzeczypospolitej, czyli design thinking w praktyce
Wiele swoich osiągnięć II Rzeczpospolita zawdzięcza ogromnej energii społecznej: jej obywatelki i obywatele stowarzyszali się, aktywnie odbudowywali kraj i wspólnie szukali rozwiązań problemów. Poznając na wystawie stałej ich losy oraz wyzwania, przed którymi stanęli, uczennice i uczniowie znajdą inspirację do działań warsztatowych. Zgłębiając w praktyce metodę design thinking, samodzielnie stworzą prototypy rozwiązań palących problemów II Rzeczypospolitej. Zastanowią się przy tym, co – za pomocą wspomnianej techniki – mogliby zmienić lub poprawić w swojej najbliższej okolicy.

Lekcje online

Z wizytą u Marszałka
XIX-wieczna koszulka chrzcielna, angielska ręczna maszyna drukarska, pistolet Browning, płyta winylowa, stary kufer… Co łączy te przedmioty i dlaczego znalazły się w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku? Podczas prezentacji muzealnych galerii opowiemy o miejscu i zgromadzonych w nim eksponatach, które składają się na niezwykłą opowieść o losach patrona naszego Muzeum i zarazem jednego z najważniejszych architektów polskiej niepodległości.

Walka słowem – od konspiratorów z PPS-u do „Solidarności”
Druki zrewolucjonizowały świat, a słowo pisane od wieków wspierało wielkie historyczne zmiany. Wiedział o tym Józef Piłsudski, który pod pseudonimem „Wiktor”, wraz z innymi działaczami Polskiej Partii Socjalistycznej, założył tajną drukarnię. „Bibuła” miała obudzić społeczeństwo do walki o zmianę warunków pracy i niepodległość kraju. Niecałe sto lat później Polacy po strajkach robotników stworzyli antykomunistyczne organizacje i zaczęli zakładać kolejne konspiracyjne drukarnie. Uczestniczki i uczestnicy zajęć dowiadują się, co wspólnego miał Józef Piłsudski z podziemiem antykomunistycznym, a dzięki eksponatom z wystawy i materiałom źródłowym poznają historię tajnych drukarni na ziemiach polskich.

Wojna w obrazach
Plakat, zdjęcie, rzeźba – podczas zajęć przyglądamy się, jak poprzez sztukę komentowano i upamiętniano wojnę Polski z bolszewicką Rosją. Uczniowie dowiadują się, jak można było wykorzystywać dzieła plastyczne do realizowania celów propagandowych w czasie wojny oraz jak pokazywano ten konflikt w fotografii i malarstwie. Sprawdzamy, na ile te obrazy odpowiadają naszym wyobrażeniom i wiedzy o wydarzeniach sprzed stu lat. Rozmawiamy o roli artysty w trudnych czasach i o tym, czym jest propaganda i jak ją rozpoznawać.